Meneer Roger is een verre buur. Ik leerde hem en zijn vrouw kennen in 2003 bij het jaarlijkse Sint-Maartenbezoek van ons buurtcomité. Ik had hem nog nooit ontmoet en de eerste keer aanvaardde hij met de glimlach de speculazen sint. Het jaar daarop mocht ik binnenkomen voor een koffietje en het ijs was gebroken. Jaarlijks belde ik wanneer het paste en ik was er iedere keer meer dan welkom voor een babbel die soms wel twee uurtjes duurde.

Roger werd geboren op de Durmelaan in Lokeren op 18 juli 1929 als zoon van Marcel Van der Eecken en Suzanne Van Damme. Zijn moeder was huisvrouw en zijn vader was nijveraar zoals men dat vroeger noemde. Hij leidde een spinnerij in Zele.
Over zijn jeugd weet Roger weinig te vertellen. Hij volgde na de lagere school drie jaar de middelbare school in de Groendreef om daarna zijn laatste drie jaren in het atheneum in Gent te doen.

Na zijn humaniora stuurden zijn ouders hem naar een handelsschool in Luik. Tout en français, vertelt Roger, en dat was ook de bedoeling om mijn Frans wat bij te spijkeren. Dat is wel gelukt maar een diploma heb ik daar niet behaald. Ik was er in de kost bij burgers en op school was ik de enige Vlaming. Ik heb me daar altijd een buitenbeentje gevoeld, vertelt Roger. Na twee jaar mocht ik thuis blijven. Studeren was niet echt mijnen dada, bekent hij. Ik deed dat niet graag en ik was eigenlijk gene fameuze student. Achteraf heb ik daar wel spijt van gehad, maar toen was het te laat. Ondanks alles heb ik toch mijn plan getrokken in de fabriek.

Mijn jeugd in Lokeren was ravotten met mijn vrienden, fietsen maar vooral voetballen bij Racing Lokeren. Later heb ik op de Donk leren zeilen en kanovaren. Een groot deel van mijn jeugd was het oorlog en Roger herinnert zich nog heel goed het bombardement op Lokeren op 11 mei 1944. Met de jeugdgroep van het Rode Kruis heeft hij toen nog geholpen.
In 1950 werd hij opgeroepen om zijn dienstplicht te vervullen. Ik werd ingedeeld bij het 2de Bataljon Parachutisten in Leopoldsburg. Vijftien maanden duurde onze legerdienst in die tijd. Ik kreeg een opleiding als para en heb dertien keer uit een vliegtuig gesprongen. Maar, bekent Roger, die opleiding was vrij zwaar. 80 kilometer marcheren met pak en zak, 20 kilometer lopen met pak en zak in minder dan twee uur… Dat was niet niks. We hebben ook deelgenomen aan de Vierdaagse van Nijmegen. Dat was 4 dagen gepakt en gezakt iedere dag 50 kilometer stappen. Dat was echt niet van de poes en mijn voeten lagen open na die vier dagen. Toen ik afzwaaide ben ik nog enkele keren terug opgeroepen ten tijde van de Koningskwestie omdat ze vreesden dat er een opstand aan het broeien was. Gelukkig is het nooit zover gekomen.

Eens hij afgezwaaid was, kon Roger aan de slag op de fabriek Van der Eecken & C°. De SAVCO in de volksmond genoemd. Dat laatste was gewoon een telegramadres, verduidelijkt Roger. Er was een tijd dat er geen telex, geen fax, geen e-mail bestonden en in die tijd gebeurde er heel wat communicatie via telegram.
Ik kwam dus in 1951 in de fabriek terecht die Honoré Van der Eecken, mijn grootvader, samen met zijn schoonzoon Robert Temmerman gesticht had in de Zevensterrestraat in 1928. Hij startte toen een jutespinnerij bestemd voor het weven van verpakkingsdoek en zakken. Enkele jaren later breidde hij uit met een hennep- en vlasspinnerij voor de productie van verpakkingskoorden. Ook de hardgetwijnde jute garens marcheerden goed voor het maken van touwtjes en koorden die in de handel gebracht werden onder de vorm van bollen en rollen.

Firma’s en leurders brachten die ficellekes aan de man, zegt Roger. Na de Tweede Wereldoorlog werd het machinepark geleidelijk vernieuwd en focusten we meer op garens voor de tapijtindustrie.
Ik heb mijn grootvader nog enkele maanden gekend in de fabriek, gaat Roger verder, want hij overleed in het najaar van 1951. Ons bedrijf was een echt familiebedrijf toen ik er startte: mijn grootvader Honoré, mijn vader Marcel, mijn nonkel Robert en mijn broer en ikzelf. Mijn nonkel is gestorven in 1959, mijn vader in 1964 en even later stopte ook mijn broer Jacques. Dat maakt dat ik van 1965 tot en met 1993 het bedrijf alleen leidde, 38 jaar dus. Ik ben begonnen in de productie. Ik was een jonge snaak en eigenlijk heb ik nog veel moeten leren. Gelukkig was er Achilles Vermeiren, de productieleider, waar ik heel veel van geleerd heb. Toen hij met pensioen ging, heb ik hem opgevolgd, zegt Roger.

In de 42 jaar dat ik actief was in de fabriek heb ik een serieuze evolutie meegemaakt, vervolgt Roger. Begin jaren vijftig werkten we in twee ploegen: van 5 tot 1 en van 1 tot 9 uur. De mensen werkten in die jaren nog 48 uur en op zaterdag werden de machines stilgelegd om 6 uur ’s avonds. In die jaren werden alle machines nog aangedreven door drijfriemen die aan een centrale as gekoppeld waren. Stelselmatig hebben we dan deze vervangen door elektrische machines.
De vlas- en hennepspinnerij hebben we afgestoten in 1955 om de jutespinnerij uit te breiden waar we uitsluitend garens spinden voor de tapijtnijverheid. In 1956 bouwden we fabriek B, een vensterloos gebouw waar we fijne jutegarens produceerden. Vijf jaar later kwam afdeling C waar we spinden en twijnden met wol en synthetische vezels. In latere jaren is de jute volledig verdwenen en volledig vervangen door synthetische stoffen zoals viscose en polipropyleen. Heel die reconversie, die omschakeling van jute naar synthetische garens heeft veel geld, tijd en energie gekost. Maar al bij al bleek het een goede beslissing te zijn. Het heeft ons geen windeieren gelegd, zegt Roger met enige fierheid. Op een bepaald moment waren we marktleider in Europa voor het spinnen van synthetische garens, hadden we een omzet van meer dan 3 miljard Belgische frank (75 miljoen euro) en hadden we bijna 800 mensen in dienst.

In 1965 kochten we aan de Lokerenbaan 20 oude huisjes op zodat er ruimte vrijkwam voor een administratief complex en in het toen nieuwe industriepark konden we 4,5 hectare kopen waarop we een nieuwe twijnderij en een grondstoffenmagazijn bouwden.
1 juni 1966 was ongetwijfeld één van de hoogtepunten in het leven van Roger Van der Eecken. Die dag bezocht koning Boudewijn de fabriek. Roger toont me twee fotoalbums waarin heel het bezoek vastgelegd is voor het nageslacht.

Als er één woord het leven van Roger kenmerkt dan is het wel evolutie. Niet alleen qua productie maar ook organisatorisch. Toen ik begon, vertelt hij, was Gustaaf Van Mossevelde boekhouder en Roger De Clopper rekende de lonen uit. Iedere zaterdag werden de lonen contant uitbetaald. 750 lonen berekenen en evenzoveel zakjes vullen met het juiste bedrag, dat was een heel werk. Later gebeurde dat om de veertien dagen met een wekelijks voorschot, vervolgens kregen de werknemers een cheque om uiteindelijk te werken met overschrijvingen. Die werden later overgenomen door de computer zodat er heel wat werk bespaard werd.

In 1993 is Roger met pensioen gegaan. Dat jaar werd de spinnerij Van der Eecken verkocht aan Theo Dessaux. Die man, vertelt Roger, had in ons industriepark een wolspinnerij en zag zijn kans schoon om, door ons over te nemen, heel de markt van de tapijtgarens te kunnen bestrijken.

10 Jaar heeft de spinnerij nog gedraaid maar uiteindelijk hield Dessaux nog één grote klant over en dat was Louis Depoorter. De markt was toen al verscheidene jaren aan het slabakken en Depoorter werd verdrongen door de groep Beaulieu die veel goedkopere tapijten produceerden. Depoorter heeft uiteindelijk die concurrentieslag verloren en is failliet gegaan. De spinnerij Van der Eecken (ook onder Dessaux is de naam gebleven) verloor haar belangrijkste klant en is mee ten onder gegaan.

Roger is getrouwd met Helena Van Doorsselaer. Haar ouders baatten vroeger het Hotel des Brasseurs uit, een hotel recht tegenover het station in Lokeren. Onze ouders waren bevriend en door met Helena te gaan tennissen hebben wij elkaar leren kennen, vertelt Roger. Ik denk dat we een jaar of twee verkeerd hebben en op 11 september 1952 zijn we gehuwd. Ik weet het, lacht hij, een vreselijke datum maar niet voor ons. In 2012 hebben we ons huwelijksjubileum van 60 jaar gevierd. Mijn grootvader had het huis gebouwd in 1948. Hij heeft er maar drie jaar gewoond want in 1951 stierf hij. In samenspraak met de familie mochten wij na ons huwelijk hier in Zele komen wonen en we wonen er nog. We hebben twee dochters Regine (°1954) en Isabelle (°1961) en ook één kleindochter Elise. Die studeert mode, zegt Roger, en ze moet er vrij handig in zijn.

Terugblik
Hoe kijk je terug op je leven, vraag ik hem op de man af. O, zegt Roger, we worden oud maar we kijken nog altijd vooruit, we doen verder. We zijn blij om het leven dat we hebben gehad ook al weten we dat er een eind aan gaat komen. Toch maken we nog altijd plannen. Natuurlijk niet in verhouding tot vroeger maar toch. We kijken vooruit, niet achteruit. Ik ben altijd optimist geweest, ook in moeilijke periodes.

Heel die omschakeling van jute naar synthetische garens was niet evident. In die jaren was dat een volledige nieuwe markt en in de aanvangsfase was het cliënteel niet zo groot. Voor dat je echt kunt doorbreken vraagt dat tijd. Dat kost geld plus het risico dat je loopt… Tenslotte speel je met het leven van zoveel mensen. Maar achteraf bekeken is die reconversie een goede beslissing gebleken en heeft het bedrijf echt gouden jaren gekend.

Eigenlijk, voegt Roger er aan toe, had ik het bedrijf al veel eerder willen verkopen aan de concurrentie maar ik heb dat niet willen doen om mijn mensen aan het werk te kunnen houden en ons cliënteel dat we hadden opgebouwd te behouden.